Juf Jedermann Blogs Met Passie

‘Juf, ik begrijp niets van die haaca-sommen!’, zucht Mandy, terwijl ze bij juf Jedermann aan de instructietafel aanschuift. Juf Jedermann heeft al in heel wat groepen lesgegeven, maar van haaca-sommen heeft ze nog nooit gehoord. Ze kijkt Mandy dan ook vragend aan in de hoop dat Mandy iets duidelijker zal zijn. ‘Ja, u weet toch wel? Van kaa-em-twee enzo.’ Het daagt juf Jedermann nog steeds niet. Haaca en kaa-em-twee? Nooit van gehoord. Het lijken wel namen voor rappers al zeggen de namen haar dan nog steeds niets. En zij kan het weten, want haar zoon heeft op zijn bureautje een hele serie cassettebandjes staan: Rap 1 t/m 42 en het aantal groeit nog steeds.

‘Kaa-em-twee gaat nog wel maar haaca is inderdaad wel moeilijk, die vergeet ik steeds.’, bromt de zware baard-in-de-keel-stem van Aart. Andere leerlingen mengen zich nu ook in het gesprek. ‘Kunt u dat uitleggen juf of weet u ook niet waarom dee-em-drie een el is? De vraagtekens in juf Jedermanns ogen zijn waarschijnlijk nog groter geworden tijdens dit gesprek, want Mandy wijst een beetje moedeloos naar een kaart die op de achterwand hangt. Lieve help, ze hebben het over het metriek stelsel! Het is zo’n nieuwe kaart waarbij de maten onder elkaar staan. Ze vraagt zich nog steeds af waarom dat ineens zo nodig veranderd moest worden. In haar tijd stond alles keurig naast elkaar. Als je het maar niet kon onthouden was het principe van nullen erbij of eraf of een komma die naar links of naar rechts schuift zo een stuk makkelijker voor te stellen. De uitspraak werd erin gehamerd en er werd uitgelegd wat het woord betekende. Ze  weten hier dus niet eens hoe je de woorden moet uitspreken! Ha-a-ca? Hectare-are-centiare bedoelen ze! ‘Weet je wat’, zegt ze, ’t is nu te laat om er nog aan te beginnen, maak nu de rest van je rekenen maar af, dan besteden we morgen net zo lang aan deze sommen tot jullie het begrijpen. Beter een ding goed dan tien dingen half.’

Ze houdt zich aan haar woord. Met allerlei voorwerpen en proefjes probeert ze de leerlingen zich een beeld bij de termen te laten vormen en ze let op de goede uitspraak en legt uit wat de woorden betekenen. Zien jullie dat tweetje van vierkante? Gebruik als ezelsbruggetje: er zijn twee maten gebruikt dus twee nullen per stap. En Aart, vergeet niet dat een centiare 1 m² is, daarom twee nullen per stap. En dat drietje van kubieke? Drie dus .… *  Ze laat voorzichtig een liter water in een bak van 1 dm³ schenken. Het gaat er echt in, precies zelfs. Daarom is ‘dee-em-drie (dm³) een el (l=liter). Ze praat en praat. ‘Juf, uw stem wordt saai’, hoort ze Aart kreunend zeggen, alsof hij zelf zo’n vrolijke stem heeft. Meteen begint ze overdreven in hoogte te variëren. Even lachen. Dan gaat iedereen aan de slag met haar rij van links naar rechts*. Ze schuiven met komma’s, maken sprongen. Het  zou heerlijk zijn als ze het allemaal uit hun hoofd konden opschrijven, maar dat lukt lang niet iedereen. Niet gek, dat was vroeger op haar pabo al zo. Mandy blijft nog lang bij haar aan de tafel zitten, maar aan het eind van de les lukt het haar ook! Na schooltijd staat juf Jedermann nog even met Mandy’s moeder te praten. Ze wijst naar het bord en zegt voor de grap: ‘Er is een ding dat Mandy volgend jaar nooit kan zeggen als ze in de brugklas zit en dat is dat ze deze sommen nooit gehad heeft.’

Als juf Jedermann haar een jaar later in het winkelcentrum tegenkomt, vraagt ze hoe het met Mandy gaat. Mandy’s moeder begint te lachen. ’Je raadt het nooit!’, zegt ze. ‘Komt ze een van die eerste dagen uit school, smijt haar tas in de hoek en zegt: ‘Krijgen we vandaag nieuwe sommen en die moet ik dan zo maar maken! Ik zeg tegen Jacobs, die hebben we nog nooit gehad.’ Het waren de sommen waarmee jij die invaldag zo lang bezig bent geweest, weet je nog?’ En of ze het nog weet. De angst  slaat haar om het hart. Alle zeven een onvoldoende?’, vraagt ze met ingehouden adem. ‘Nee, dat vroeg ik ook meteen. Alleen mijn verontwaardigde Mandy dus.’  Ze schieten allebei in de lach.                       

*http://www.allesopeenrij.nl/index.html?page=http://www.allesopeenrij.nl/lijsten/klassiekers/rekenkundigerijtjes.html