Juf Jedermann Blogs Met Passie

Er hangen drieëndertig rondelen in de school. Laat me even vertellen hoe dat komt.

Als er iemand  vervangen moet worden, loopt dat bij juf Jedermann op school vaak anders dan is afgesproken, zeker als het om een groep 7/8 van de bovenbouw gaat. Deze keer ziet de kleuterjuf die zou  invallen er toch maar vanaf omdat haar zoon in groep 8 zit. ‘Ik heb gezegd dat jij het wel kon.’, zegt Trix, die echt weg moet, alsof ze zeggen wil ‘Nou, jij boft toch maar weer.’ Juf Jedermann vindt het best, maar ze ziet het niet zitten om als invaller eindeloos te moeten luisteren naar drieëndertig pubers en hun weekendperikelen. Ze gaat dan ook op zoek naar een alternatief waarmee ze tegelijkertijd het nieuwe schoolbrede project ‘Stad aan het water’ kan inleiden.

Iets ‘nieuws’ uit de oude doos kan uitkomst bieden, want soms is iets van vroeger nog nieuwer dan iets eigentijds. In het onderwijs wordt alles wat naar vroeger ‘riekt’, gemeden als de p… Sorry voor het ongeschreven woord. Je zou eens als ouderwets versleten kunnen worden, dat wil je toch niet als leerkracht? Volgens Juf Jedermann kun je juist daarom beter naar vroeger kijken als je iets wilt doen wat anderen de laatste jaren nog niet gedaan hebben. Ze vindt in het boek Taaldrukken een leuke manier om rondelen te laten maken en dat lijkt haar wel wat.

Rondélen? De meeste mensen weten tegenwoordig niet eens meer hoe je het woord uitspreekt, zo’n ouderwetse dichtvorm is een rondeel*, maar door de strikte regels en de herhaling biedt het een grote dosis veiligheid, net als elfjes en haiku’s. De vrijheid dat het niet hoeft te rijmen en de zekerheid dat het nog nooit gedaan is in deze groep, zal naar ze hoopt meehelpen om de pubers bij de les te houden. Ook altijd handig dat de twee zinnen waarmee je begint ook ongeveer dezelfde zinnen zijn waarmee je eindigt, je hoeft dus nooit over het einde na te denken. Ze geeft er wel een – voor die tijd - eigentijdse draai aan door de gedichten op de computer te laten typen en te printen. De spellingcontrole is dan een uitkomst als je niet zo zeker van je spelling- en taalvaardigheid bent.

Tijdens de kring zijn ze het er allemaal over eens dat met elkaar een rondeel bedenken wel weer eens wat anders is dan luisteren naar een verslag van  het -tigste bezoek aan de parfumafdeling van Douglas, het gespeelde computerspel  of de uitslag van de een of andere - uit of thuis - gespeelde sportwedstrijd. Het slaat aan! Alledaagse dingen lijken bijzonder als je deze in de vorm van een rondeel presenteert. De leerlingen staan te popelen om er in de taalles zelf een te gaan maken nu ze ervaren hebben hoe eenvoudig het eigenlijk is en hoe professioneel zo’n gedicht overkomt door die herhaling. Het gaat precies zoals juf Jedermann hoopte. ‘Het hoeft niet te rijmen’ helpt uiteindelijk iedereen over de streep en de talige leerling wil het daardoor juist wél laten rijmen.

‘Zijn jullie al met het project begonnen?’, vraagt de kleutercollega aan haar zoon. ‘Ja, we hebben rondelen gemaakt. Ik vond het hartstikke leuk, want je mocht over je lievelingsplek schrijven en het hoefde niet te rijmen’. Haar collega gaat nieuwsgierig zijn gedicht lezen dat al keurig uitgetypt in de gang hangt en is er gewoon een beetje door ontroerd. Het gaat niet over voetbal, zoals ze verwacht had, maar over de fietstocht die hij ’s zaterdags met zijn vader langs het Haringvliet heeft gemaakt en hij heeft het prachtig verwoord. ‘Knap hoor dat je hem enthousiast hebt kunnen maken met een taalles, dat is nog nooit iemand gelukt!’ Schoorvoetend geeft ze toe dat ze daar nu juist zo tegenop had gezien, die weekendkring en de opening van het project. Ach, het is misschien oubollig, maar ..

Er hangen drieëndertig rondelen in de school. Nu weet je hoe dat komt.

*http://www.poezie-in-beweging.nl/framerechts/poezie_en_opdrachten/maakeeneigengedicht/rondeel.htm 

Klik hier voor meer informatie over de Gedichtendag van 2012