Juf Jedermann Blogs Met Passie

Ze ligt naast hem op bed en leest voor. Een heerlijk moment, elke avond weer. Het verhaal van vanavond gaat over een toverwoord dat het meisje uit het verhaal  moet raden. Pas dan mag ze de beslagkom uitlikken van haar moeder. Om de woorden die het meisje bedenkt moeten ze allebei lachen, maar niet één komt er zelfs maar in de buurt van het woord dat die moeder bedoelde. Het blijkt ‘alstublieft’ te zijn.

'Is het echt een toverwoord, mam?', zegt hij een beetje slissend omdat hij zijn duim maar half uit zijn mond gehaald heeft. Hij kan zich niet voorstellen dat zo’n bekend woord zo veel voor elkaar kan krijgen. 'Soms wel’, zegt ze. ‘Maar het werkt niet altijd hoor.', voegt ze er voor alle zekerheid aan toe. 'Er blijft altijd wel iets wat niet mag en daar is dan een reden voor, bijvoorbeeld omdat het gevaarlijk is.' Ze bewaart het verhaal en leest het  regelmatig voor in de lagere groepen. In de bovenbouw gebruikt ze het verhaal niet, maar discussieert erover, helaas met steeds minder succes.  

'Ik zeg nooit alstublieft, ik krijg het toch wel voor elkaar', zegt Miranda. 'Ik blijf gewoon doorgaan met vragen tot ik het wel mag.' Ze is elf en vindt het zelfs belachelijk als je zulke ouderwetse woorden gebruikt.  Het grootste deel van de klas is het met haar eens. Juf Jedermann is geschokt als ze met de neus op de feiten wordt gedrukt. Waar gaat dat naar toe? Ze realiseert zich dat er langzamerhand een nieuwe generatie ontstaat, waarbij het woord alstublieft niet eens meer in de woordenschat voorkomt. Zou dit wereldwijd het geval zijn of alleen in Nederland?

In de herfstvakantie logeert ze samen met Ria bij haar zus en zwager die al jaren in Frankrijk wonen.  Ze genieten van de prachtige vergezichten die onherroepelijk volgen na elke  klim- en klauterpartij. En daarna eindigen ze steevast op een terrasje om even wat te drinken. Iedere keer als haar zwager de bestelling doorgeeft, eindigt hij met de woorden 's'il vous plaît'. Deze keer valt haar oog op de glimlach die deze woorden op het gezicht van de ober toveren. Bovendien reageert hij vriendelijker en maakt grapjes. Alstublieft is dus echt een toverwoord!

'Weet je wat we onlangs hebben meegemaakt?', zegt haar zwager terwijl ze op hun bestelling wachten.  Ze staakt haar overpeinzingen en is meteen een en al oor, want de verhalen van haar zwager zijn altijd de moeite waard. Wat hij overdrijft, wordt door haar zus meteen weer rechtgezet, zodat je ervan op aan kan dat het waar is wat hij vertelt.

'We zijn onlangs ergens op een terras koffie gaan drinken en bij het afrekenen waren we minder kwijt dan ik verwachtte. Ik was verbaasd.’ Hij wacht even om de clou van het verhaal nog meer tot zijn recht te laten komen. ‘Ik vroeg aan de ober waarom het minder kostte en toen wees de man op de prijslijst die op het terras hing:

café                                  €2,--

café s'il vous plaît           €1,75

Haar zus zwijgt, dus het is echt waar. Beleefdheid levert tegenwoordig wat op. Dat zou voor Nederlanders wel eens een heel sterk argument kunnen zijn om er dan toch maar weer eens mee te beginnen.