Juf Jedermann Blogs Met Passie

Ze schrikt als ze bij Richards tafel stopt en naar zijn werk kijkt. Er zitten aardig wat fouten in.

‘Zal ik het nog eens uitleggen, Richard?’ ‘Nee.’ Met een zwaai van zijn arm wordt juf Jedermann weggebonjourd. Hij is aan het werk toch? Niet storen dus. Ze zucht. De volgende keer zal ze erbij moeten vermelden dat maken alleen niet voldoende is, de antwoorden moeten ook goed zijn. Lezen over autisme blijkt heel wat anders dan de werkelijkheid. Gecombineerd met ADHD lijkt het helemaal een onoverkomelijk probleem.

‘Dan heb je het nog niet begrepen’, zegt zijn moeder bot. ‘Je moet niet vriendelijk vragen, je moet bevelen. Dat doen we thuis ook. Als jij zegt wat hij moet doen, doet hij het, maar geef geen millimeter toe.’ Ze moet de verbijstering op haar gezicht hebben afgelezen, want ze zegt troostend: ‘Toch ben ik blij met je, want je bent de eerste die naar me luistert. Het is niet makkelijk, geloof me. Wij worden al jaren door allerlei instanties begeleid.’ Daarna vertelt ze hoe het er thuis toegaat. Elke dag komt hij schreeuwend en tierend zijn bed uit, terwijl hij overal tegenaan schopt en slaat. Het gewone ritueel van wassen, aankleden, eten, tanden poetsen kan pas starten als zijn medicatie begint te werken. Pfff, daarbij vergeleken heeft zij het nog makkelijk, al is de pauze vaak een probleem. Voetballen vindt Richard heerlijk. Volgens haar is dat het enige waarvoor hij naar school komt. Maar hij schiet al snel te hard als hij eenmaal bezig is. Het doet hem niets als ze huilend naar haar toe komen. Nou en? Maar als ze niet meer mee willen of kunnen doen, wordt hij des duivels. Ze hadden het afgesproken!

Dan heeft ze een idee. Juf Jedermann koopt een zachte bal voor hem. ‘Zijn’ bal. Er ontstaat al gauw een vast ritueel vóór elke pauze, waarin iedereen zich kan vinden:  Richard pakt zijn bal en er wordt afgesproken wie er die dag met hem wil voetballen, maar ook wáár ze spelen. Zelfs hoe lang ze mogen voetballen. O ja, en Richard moet zijn bal ook zelf weer mee naar binnen nemen. De eerste keer liet hij de bal gewoon buiten liggen.

Elk vrij moment in de klas vult ze voor hem in. Vrije tijd is vragen om moeilijkheden. Soms mag hij uit twee opties kiezen. Kan hij niet kiezen? Dan beslist zij voor hem. Hoera, ze krijgt er steeds meer vat op. Toch blijft juf Jedermann zichzelf een kluns vinden. In de vragenlijst van het ziekenhuis is ze daar heel eerlijk over: Het gaat goed in de klas, maar hij steekt te weinig van de lessen op. Ze verwacht een vernietigend oordeel over haar vaardigheden als leerkracht, maar het tegendeel is waar. Wonderbaarlijk dat ze zo ver met hem is gekomen. Dat hadden ze niet verwacht.

Hè, nou breekt haar klomp! Zijn moeder is ook al zo enthousiast! ‘Bedankt! Je bent de eerste die geprobeerd heeft hem te begrijpen.’, huilt ze aangedaan, terwijl ze juf Jedermann om haar hals vliegt. Dan hoort juf Jedermann de reden waarom ze zo blij is. Richard mag na de zomervakantie eindelijk naar een speciale klas voor leerlingen met een stoornis in het autismespectrum. Iets waar zijn ouders al jaren voor knokken.

‘Ik krijg een meester en ze hebben daar een voetbalveld met echte ballen! Ik mag morgen al een ochtend komen.’ Juf Jedermann doet net zo enthousiast als hij, maar zo voelt ze zich niet. Ze heeft zo haar best gedaan en toch is het niet gelukt. Het voelt als falen.  ’s Middags staan ze in een kluitje om hem heen, blij dat hij er weer is. ‘En …., hoe was het? Hoe was de meester? Heb je gevoetbald? Leuke school?’, roepen ze door elkaar. Ze hebben veel vragen, maar Richard is niet in de stemming voor een uitgebreid antwoord.

‘Rot meester, stomme kinderen, ik blijf hier.’

‘Maar waarom dan? Ben je boos geworden of zo?’, vraagt zijn beste vriend.

Richard schudt ontkennend zijn hoofd.

’Ze luisterden niet en toen gingen we niet voetballen.’

Als juf Jedermann aan Passend Onderwijs denkt, denkt ze aan Richard. En aan de 27 andere leerlingen uit zijn groep.