tips & blogs voor leerkrachten

Concentreren is moeilijk als je hoofd “vol” zit met problemen, je spanningen hebt over een laboratorium onderzoek, de uitslag van een examen, maar ook als het gaat om iets leuks als een geplande vakantie. 

Meestal zijn concentratieproblemen in deze laatste gevallen van tijdelijke aard. Wanneer iemand zich gedurende lange tijd of meestal niet kan concentreren dan geeft dat problemen op school, op het werk enz. 

Op school krijgen leerkrachten hiermee te maken en kunnen daardoor met hun handen in het haar zitten.

 

Wat kun je hier aan doen?

Onderstaand volgen enkele mogelijke oplossingen of manieren van aanpak. Het blijft echter proberen wat het meest effectief is… 

Bij sommige kinderen is er andere professionele hulp nodig. Zie het niet als falen wanneer jij als leerkracht daarbij vast loopt en hulp nodig hebt. Je wilt voor de aan jou toegewezen kinderen het beste, toch? 

Enkele tips op een rijtje om de aandacht van de groep te pakken en tips om de concentratie van een kind te verbeteren.  

Er zijn meerdere manieren en tips om de klas stil en geconcentreerd te krijgen. Bekijk welke tips er bij welk kind of bij welke groep het beste toegepast kunnen worden.

 

Aandacht en concentratie tips

Pak de aandacht en de concentratie van de groep of van een kind met de volgende tips:

-          Mobieltjes blijven in de tas en staan uit.

-          Ouders en andere bezoekers van de school blijven niet op de gang staan praten met elkaar, dit leidt de kinderen enorm af. De conciërge kan hierbij een rol spelen door mensen te verzoeken een andere plek te kiezen.

-          Als er iets in de groep speelt of in de maatschappij bijvoorbeeld het Stint ongeluk, het Coronavirus enz. wijd er een kringgesprek aan, voordat je aan de lessen begint.

-          Begin de dag met een kring waarin de nieuwtjes worden besproken. Eline heeft een nieuw huisdier, Antwan heeft een zieke oma, Esthers ouders gaan scheiden enz. Op die manier voorkom je dat kinderen tijdens de lessen elkaar van alles willen vertellen. Let op de privacy en ga niet te diep in op bepaalde kwetsbare onderwerpen. Zo nodig doe je dat buiten de groep of je maakt er een thema van zonder persoonlijk te worden.

-          Interactief lesgeven, zorgt ervoor dat kinderen niet alleen maar hoeven te luisteren, maar zelf ook hun inbreng hebben. Stel tussendoor vragen over het onderwerp dat je bespreekt. Je houdt op die manier de aandacht en je krijgt een indruk of de lesstof wordt begrepen.

-          Werk met picto’s bij jonge kinderen en verwijs er ook naar tijdens de les, deze zeggen vaak meer dan veel woorden.

-          Vraag je ook altijd af als de leerlingen niet geïnteresseerd lijken of de lesstof wellicht te moeilijk dan wel te eenvoudig is (overvraag je de kinderen of is het saai?).

-          Nodig een keer een gastspreker uit, bijvoorbeeld een ouder die over zijn of haar beroep kan vertellen.

-          Theorie, daar ontkom je niet aan op school, maak die echter interessant door dingen te laten zien en vragen te stellen aan de leerlingen over hun ervaringen met een bepaald onderwerp.

-          Wissel denk- en doelessen af.

-          Laat kinderen op een dag voldoende bewegen, bij voorkeur in de buitenlucht.

-          Luister zelf aandachtig naar kinderen, ook zij hebben vaak veel te vertellen.

-          Zie je dat de aandacht wegzakt, ga niet harder praten, maar juist zachter. Leerlingen moeten er dan extra moeite voor doen om je te verstaan. Ze zijn toch wel nieuwsgierig wat je te zeggen hebt, zeker als het op zachte toon gebeurt.

-          Sluit aan bij de actualiteiten die de kinderen bezighouden, het klimaat, bomen, bosbranden, vakantie, kanker (hiermee krijgen veel kinderen in hun familie te maken).

-          Sluit aan bij de interesse van het kind, mode en kinderarbeid, mobieltje kosten en verslaving, sport en spel, huisdieren, vervolgopleiding en mogelijkheden (in groep 7 en 8), muziek en instrumenten.

 

Realiseer hulp bij concentratieproblemen

Hulp voor kind met concentratieproblemen, die jij eenvoudig kunt realiseren:

-          Prikkelarme plek in de groep.

-          Koptelefoon op tijdens werkles voor de rust, maar soms ook kan muziek ervoor zorgen dat een kind zich beter kan concentreren op zijn taak.

-          Maatwerk, is lesaanbod passend, niet te moeilijk en ook niet te eenvoudig?

-          Heb je te maken met kind met ADHD of andere stoornis? Houd er rekening mee, praat erover in het team en bekijk de mogelijkheden die je hebt om het kind te helpen. De interne begeleider kan wellicht deze werkdruk wat wegnemen.

-          Sommige kinderen kunnen zich beter concentreren als ze iets doen tijdens het luisteren naar de uitleg van nieuwe lesstof, bijvoorbeeld tekenen. Het kan lijken alsof kinderen ongeïnteresseerd zijn als ze iets anders gaan doen, maar als je een vraag stelt weten ze wel het antwoord. Je komt er dan achter dat schijn bedriegt en dat ze wel opletten. 

-          Zijn er thuis problemen? Ook dat kan de reden zijn dat een kind afwezig is. Of wordt het gepest op school of op social media?

-          Er gaat veel om in het hoofd van een kind. Het kind dient zich veilig te voelen op school bij jou in de groep. Pas dan zal het praten als er iets speelt. Bied deze veiligheid, door samen te praten en zeker ook door te luisteren. Niet alleen bij problemen, maar deel ook gezellige zaken met je groep. De band wordt zoveel hechter, waardoor de drempel wordt weggenomen en het kind naar je toe durft te komen als het daar behoefte aan heeft.

-          Neem contact op met ouders en verzorgers als het kind de indruk maakt dat het moe is, waardoor het zich slecht kan concentreren. Signalen als slecht slapen dienen door de ouders opgepakt te worden en zij moeten actie ondernemen.

-          Misschien heb jij nog veel meer tips. Zeker als je al jaren voor de klas staat kun je collega’s daarmee helpen.

-          Lever zoveel mogelijk maatwerk per kind en kijk wat er het beste resultaat geeft. Al zal dat maatwerk in een groep niet altijd eenvoudig zijn en extra tijd van je vragen. 

 

Vaardigheden van een leerkracht

Naast het vereiste diploma heb jij als leerkracht meer vaardigheden en kwaliteiten nodig, zoals goed kunnen observeren, empathie, goed kunnen luisteren, humor en geduld. 

En ook heel belangrijk; je moet er bij elk kind vanuit gaan dat het een mooie kant heeft, hoe moeilijk het jou ook wordt gemaakt in sommige gevallen.

Er is namelijk een reden voor vervelend of moeilijk gedrag. Waarom is een kind altijd bezig om negatieve aandacht te vragen? Waarom maakt het zijn taken niet zoals zijn klasgenoten dat doen, maar gaat het stoer gedrag vertonen en anderen uit hun concentratie halen? 

En juist om met deze kinderen positieve resultaten te boeken, maakt het vak leerkracht zo fantastisch mooi en interessant! 

Samen werken aan concentreren

Concentratie is voor jong en oud moeilijk. Het is niet zo dat de leerlingen in de klas er alleen moeite mee hebben, ook als docent heb jij er wel eens moeite mee. 

Ook dat zou je eens aan je leerlingen voor kunnen leggen. Iedereen heeft wel eens zijn aandacht elders en dat kan zeker. Maar op deze manier kun je wel uitleggen dat iedereen er mee te maken heeft en dat je er samen aan kunt werken. 

Maak tijd om te bespreken wat er in het hoofd van iemand omgaat, zo kun je samen praten en dan weer je hoofd bij de les houden. 

Je haalt iemand zo even uit het denkpatroon en gaat zo samen weer naar de dagelijkse gang van zaken, probeer het maar eens en je zal zien dat het voor beide werkt. Ook als jij even af bent geleid, kunnen de leerlingen ervoor zorgen dat jij weer bij de les blijft! Samen kom je namelijk nog verder.